Een extra woordje uitleg over speltherapie

Speltherapie vindt plaats in de praktijk, waar allerlei speelgoed en expressiemateriaal aanwezig is.

Voordat het kind iets van zichzelf zal durven laten zien, zal het zich veilig en vrij moeten voelen in de spelkamer. Het opbouwen van een vertrouwensband met het kind is essentieel en dus het eerste waarop ingezet wordt.

De therapeut stemt zich zoveel mogelijk af op het kind. Zo wordt er een veilige situatie gecreëerd waardoor het kind zich steeds meer in zijn spel zal uiten. Dit kan soms een paar weken duren.

Meestal bepaalt het kind grotendeels zelf wat het wilt doen. De therapeut sluit aan bij de initiatieven van het kind, volgt het in zijn spel, brengt onder woorden wat er gebeurt in het spel en/of speelt mee.

Door mee te leven in het spel en woorden te geven aan geuite gevoelens, krijgt het kind meer inzicht in de situatie en in zichzelf.

En door met het kind mee te spelen kan de therapeut het kind ook leren om op een andere manier met de dingen om te gaan en oplossingen te bedenken in lastige situaties. Op deze manier verwerft het kind emotioneel en cognitief nieuwe inzichten en komt het tot groei. Het gaat erom dat de therapeut het moment en het onderwerp dat verdere therapeutische bewerking behoeft, weet te vinden.

Het spelen geeft het kind gelegenheid om

     ~ gedachten, gevoelens en wensen veilig (zonder gevolgen) te uiten; 

     ~ negatieve, spannende of moeilijke ervaringen te ‘ont-laden’;

     ~ ingrijpende of traumatische gebeurtenissen uit te spelen en te verwerken

     ~ en te experimenteren met allerlei vormen van (nieuw)gedrag.

Omdat spel ‘als-of het echt is’ wordt gespeeld maar niet echt ís, kan het kind wat afstand nemen van de dingen die hij moeilijk of bedreigend vindt. Zo kan hij ook veilig dingen uitproberen zonder dat dit directe gevolgen heeft in zijn dagelijks leven.  Al spelend kan men zo verschillende rollen uitproberen of een gebeurtenis anders laten aflopen.

Omdat spelen toch ook ontspanning geeft, kan het kind moeilijke gevoelens beter verdragen.

Via het spel kan het kind ook op zijn eigen manier gebeurtenissen verwerken door ze met ondersteuning van de therapeut opnieuw uit te spelen. Op deze manier kunnen overweldigende belevenissen worden verwerkt. Door moeilijke ervaringen te verwerken, krijgt het kind het gevoel weer grip te hebben op zichzelf en de situatie.  En dat werkt eerst helend naar binnen toe en wordt dan naar buiten toe zichtbaar in het gedrag.

Soms ook zal de therapeut zelf suggesties doen en oefeningen en/of opdrachten aanreiken.

Dit kan via verschillende methodieken en materialen zijn.

Het doel is altijd dat de problemen of moeilijkheden hanteerbaar worden, verminderen of zo mogelijk verdwijnen; dat wat lastig is, vastloopt of storing brengt, minder hindert. Er wordt dan ook voornamelijk ingezet op het ontwikkelen van veerkracht en het vergroten van draagkracht. Daartoe is het nodig het kind om te leren gaan met zijn emoties en met wat er, vaak ongewild, zijn pad kruist. Op die manier ontstaat er ruimte om zijn kwaliteiten en eigen kracht te (her)ontdekken, zodat het kind weer zelfstandig verder kan.